SAFARI MAGAZINE | GUJARATI EDITION

Current issue

અંક નં. ૩૪૧ | જાન્યુઆરી, ૨૦૨૩

Cover story

લો, વિજ્ઞાન પોતે જ હવે તો બ્રહ્માંડના સર્જક ઇશ્વરનું અસ્તિસ્વ હોવા તરફ ઇશારો કરી રહ્યું છે

વિજ્ઞાનજગતના ધુરંધરો આલ્બર્ટ આઇનસ્ટાઇન, માઇકલ ફેરાડે, મેક્સ પ્લાન્ક, લુઇ પાસ્તર, નિકોલા ટેસ્લા, આઇઝેક ન્યૂટન, લોર્ડ કેલ્વિન અને જોહાનિસ કેપલર પોતપોતાના ક્ષેત્ર અનુસાર વિવિધ સિધ્ધાંતો રજૂ કરી ચૂક્યા, પણ એક વાતે તેમની વચ્ચે સામ્ય છે. આ દરેક પ્રબુધ્ધે ક્યારેક ને ક્યારેક God શબ્દ સકારાત્મક અર્થમાં વાપર્યો છે. દાખલા તરીકે આઇનસ્ટાઇને કહેલું કે, ‘The more I study science, the more I believe in God.’ આઇઝેક ન્યૂટનના શબ્દોઃ ‘God created everything by number, weight and measure.’

પૃથ્વીની જેમ બ્રહ્માંડમાં બીજે ક્યાંય જીવનનો ધબકાર છે કે કેમ એ સવાલને પ્રસ્તુત વિશ્લેષણ પૂરતો બાજુ પર રાખો. માત્ર આપણા ગ્રહ પૂરતી વાત કરીએ. પૃથ્વી કેમ સજીવસૃષ્ટિ વડે દિવ્ય વસુંધરા બની છે? બીજી તરફ Search for Extra-Terrestrial Intelligence / SETI પ્રોજેક્ટ હેઠળ ૬૦ વર્ષ થયે બાહ્યઅવકાશમાં સજીવસૃષ્ટિ માટે ખોજ ચાલતી હોવા છતાં ચોમેર સન્નાટો કેમ છે? પ્રશ્નનો આછડતો જવાબ આસાન છે. પૃથ્વીના કેસમાં સંખ્યાબંધ સમીકરણો સૂક્ષ્મતમ રીતે ગોઠવાયાં છે. કોઇક જાદુગરે છડી ફેરવી હોય તેમ જીવસૃષ્ટિનું સર્જન કરવાના જ આશય સાથે એક યોગનો બીજા યોગ સાથે, બીજાનો ત્રીજા સાથે, ત્રીજાનો ચોથા સાથે એ રીતે સચોટ મેળ બેસાડી દીધો છે.

More interesting articles

Poison dart frogs

દેડકો ઉભયજીવી પ્રાણી છે. જળ અને સ્થળ બેય આવાસો તેને માફક આવે છે. દેડકાની ત્વચા હંમેશાં ભીની રહે તે જરૂરી છે. સૂકી હવામાં ભેજ બાષ્પીભવન પામે, છતાં ભીનાશ જળવાય એ માટે દેડકાની ત્વચા નીચે ચીકણા પ્રવાહી જેવું mucus / મ્યૂકસ / શ્લેષ્મ પેદા કરતી ગ્રંથિ છે. દક્ષિણ અમેરિકી દેશ કોલમ્બિઆનાં જંગલોમાં થતા Poison-dart Frogs જાતના દેડકાઓની ત્વચા દ્વારા અત્યંત ઝેરી શ્લેષ્મ ઝમે છે. ફક્ત ર માઇક્રોગ્રામ ઝેર પણ માણસનું તત્કાળ મૃત્યુ નિપજાવી દે. વિજ્ઞાનીઓ માટે એ દેડકાઓ હંમેશાં અભ્યાસનો વિષય રહ્યા છે.

કાનકડિયું : આકાશનું કાયમી આવાસી

સમી સાંજે આકાશમાં ટોળાબંધ પસાર થતાં અને ક-ર્-ર્-ર્ કિકિયારી મચાવતાં શ્યામવર્ણાં પંખીડાં જોયાં હોય તો માનવાનું કે કાનકડિયાની પ્રાથમિક ઓળખાણ મેળવી લીધી. ‘કાનકડિયું’ શબ્દને પક્ષીપરિચય વિશેનાં ઘણાં પુસ્તકોમાં સ્થાન મળ્યું નથી. હિન્દીના આધારે તેના માટે ગુજરાતીમાં ‘અબાબીલો’ શબ્દ અપનાવી લેવાયો છે. વિખ્યાત પક્ષીશાસ્ત્રી ધર્મકુમારસિંહજીએ તેમના Birds of Saurashtra પુસ્તકમાં એ જ નામ વાપર્યું છે. બીજી તરફ Swallow માટે હિન્દીની જેમ ગુજરાતીમાં અબાબીલ શબ્દ છે. આમાં ગોટાળો થાય છે, કેમ કે Swift અને Swallow / અબાબીલો તથા અબાબીલ જુદાં પક્ષીઓ છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય દિનાંક રેખા

દુનિયાની પ્રદક્ષિણા કરવા માટે પોર્ટુગિઝ વહાણવટી ફર્ડિનાન્ડ માગેલન પાંચ વહાણો અને કુલ ૨૭૦ નાવિકો સાથે નીકળ્યો એ તારીખ સપ્ટેમ્બર ૨૦, ૧૫૧૯ હતી. શરૂઆતથી જ મુખ્ય વહાણનો માલમ / navigator કાફલાના ભૌગોલિક સ્થાન, કપાયેલું અંતર અને તારીખ નિયમિત રીતે નોંધતો હતો. માલમની નોંધપોથી / logbook મુજબ કાફલો બુધવાર, જુલાઈ ૯, ૧૫૨૨ના રોજ સાન્તિઆગો નામના ટાપુ નજીક પહોંચ્યો. માલમની નોંધ પ્રમાણે બુધવાર હતો. દિવસો નોંધવામાં તેણે નિયમિતતા બરાબર જાળવી હતી. એક દિવસ તે છતાં ગાયબ હતો.

Notice

Due to Adobe Flash being discontinued and other technology upgrades it is no longer possible for us to provide your favorite Safari Magazine on web/desktop. In order to provide more convenience and reading pleasure we have moved the content to native mobile apps.

If you are a digital subscriber then download the mobile app and enjoy reading in the HP MobiLib Digital Pocket Library app from Harshal Publications.